Alp Kauçuk - Yüzey Pürüzlülüğü

TEKNİK BİLGİLER

TEKNİK BİLGİLER

6.0. YÜZEY PÜRÜZLÜLÜĞÜ

Yüzey pürüzlülüğü, sızdırmazlık elemanlarının istenilen verimde çalıșabilmesi için önemli bir parametredir. Özellikle dinamik sızdırmazlık elemanlarının, dudak kısımları, bir yağ filmi üzerinde kayarak sızdırmazlığı sağlayacak șekilde dizayn edilmișlerdir. Bu yağ filmi, sızdırmazlık elemanının kayma hızı ve ömrünü olumlu yönde etkilemektedir. Kayma yüzeyinin pürüzlülüğünün fazla olması, yağ filminin yırtılarak, sızdırmazlık elemanının kuru sürtünmeye maruz kalmasını sağlar. Bu istenmeyen bir durumdur. Özellikle sızdırmazlık elemanlarına temas eden dinamik yüzeyler, honlama veya tașlama ișlemine tabi tutularak istenilen yüzey pürüzlülük değerine getirilmelidir.

Yüzey pürüzlülük ölçümleri, profilmetre adı verilen cihazlarla yapılmakta olup, (μm) olarak ifade edilir. Așağıda, yüzey pürüzlülüğünün ölçülerek hesaplanması gösterilmektedir.

Ra=Ortalama pürüzlülük değeri

Merkez çizgisindeki profil mesafelerinin aritmetik ortalama değeridir.

Rmax=Maksimum pürüzlülük değeri

Ölçme çizgisi üzerinde meydana çıkan en büyük yüzey pürüzlülük değeridir.

Rz=Ortalaması alınan pürüzlülük değeri

Birbirini takip eden beș ayrı gurubun,ayrı ayrı yüzey pürüzlülük derinliğinin (Z1 den Z5’e kadar)
Aritmetik ortalamasını göstermektedir.

Rz= (Z1+Z2+Z3+Z4+Z5)/5

İmalat yöntemlerine göre yüzey pürüzlülüğü așağıdaki tabloda verilen değerlerler arasında olmalıdır.

Tolerans: Müsaade edilebilir en yüksek ölçü ile en düșük ölçü arasındaki farktır. Sızdırmazlık elemanlarının istenilen verimde çalıșmasını etkileyen önemli faktörlerden biri de çalıșacağı yerin toleranslarıdır. Uygun olmayan toleranslar, sızdırmazlık elemanın ömrünü etkilediği gibi, sistemde ciddi sorunlara da yol açabilir.

Hidrolik ve pnömatik silindirlerde ISO tolerans sistemi kullanılır.